Eeuwenlang hing in de St. Plechelmustoren ook een klok met de naam 'Plechelmus'. Er zijn zeker drie klokken geweest die deze naam hebben gedragen. Daarover is het volgende bekend.
Rond 1500 was het in Twente bepaald niet rustig ten gevolge van de machtsstrijd tussen Karel van Egmond (hertog van Gelre) en Frederik van Baden (bisschop van Utrecht). In 1510 nam Van Egmond een troep van zo'n 2000 huursoldaten in dienst die vervolgens plunderend door Overijssel trokken. Op 13 februari werd Oldenzaal ingenomen. Als reactie daarop stuurde de bisschop van Utrecht troepen die op 10 september de Geldersen de aftocht deed blazen.
Kennelijk is bij deze vijandelijkheden een klok met de naam 'Plechelmus' verloren gegaan, omdat dezelfde Geert van Wou nu samen met zijn schoonzoon Johannes Schonenborch in 1513 nogmaals een klok voor Oldenzaal giet die de naam 'Plechelmus' krijgt. Een en ander valt op te maken uit de randtekst die deze klok volgens historische bronnen droeg:
"Fregit insanus rabie Sicamber; Reddidit sanus decus atque nomen Integrum, Plechelmi, tibi Gerardus Wou Schoneborch et socius Joannes; Tertio post mille decemque, junctis Quinques centum, fuit hoc sub anno 1513".
De vertaling van de Latijnse tekst luidt ongeveer: "De geldersman heeft mij dol van woede verbrijzeld. De kundige Gerard Wou heeft samen met Johan Schoneborch U, Plechelmus, uw naam en luister hergeven. Dit was in het derde jaar na duizend en vijfmaal honderd met toevoeging van tien." Het woord 'Sicamber' staat voor Gelderlander waarmee in dit geval met name de hertog van Gelre wordt bedoeld. Op de rand stonden nog de woorden: "Laus Deo" (God lof).
Deze klok heeft honderden jaren zijn stem laten horen. Totdat op 31 januari 1896 burgemeester Vos de Wael in een raadsvergadering meedeelde dat klokkengieter Alex Fritsen uit Aarle-Rixtel een onderzoek had ingesteld naar de klokken van de gemeente. Waartoe een onderzoek nodig was is niet helemaal duidelijk. In ieder geval wordt besloten de Plechelmus-klok van Van Wou en Schonenborch en een andere klok te hergieten. Zo kan het gebeuren dat opnieuw een klok met de naam 'Plechelmus' wordt gegoten. De randtekst geeft uitleg:
"Plechelmus door de verwoede Gelderman verbrijzeld, daarna door Gerrit Wou en zijn maat Jan Schonenborch in het jaar 1513 herschapen alsmede Sinte Anna - nadat zij meer dan drie eeuwen lang het volk ter H. Geheimen hadden opgeroepen - zijn in 1896 door Alex Fritsen samengegoten en baarden een derde Plechelmus."
Op de klok stond een kruis met Christusbeeld en de Heilige Plechelmus in vol ornaat afgebeeld. Deze derde klok met de naam 'Plechelmus' schijnt echter van een dermate slechte kwaliteit te zijn geweest, dat hij werd omgesmolten toen in 1930 de beiaard kwam.
|